Сынып: 5 А
Пән: математика
Тақырып: «Ондық бөлшекті натурал санға көбейту» тақырыбына есептер шығару.
Сабақтың мақсаты:
1. Ондық бөлшекті натурал санға көбейту бойынша оқушылардың білімдерін бекіту және тиянақтау, жүйелеу.
2. Оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыта отырып, интеллектуалдығын қалыптастыру.
3. Өзін-өзі басқаруға, ұйымшылдыққа, ұқыптылық, іскерлік пен жауапкершілікке тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: бекіту сабағы.
Құрал – жабдықтар, көрнекі құралдар: кітап құралдары, үлестірмелі қағаздар, интерактивті тақта.
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Қайталау сұрақтары:
1. Ўнли касрни натурал сонга қандай кўпайтирилади?
2. Ўнли касрни хона бирликларига кўпайтиришни тушунтиринглар.
3. Агар кўпайтмадаги рақамлар сони вергул билан ажратиладиган рақамлар сонидан кам бўлса, кўпайтмадаги вергулни қандай қўяди?
ІІІ. Математикалық диктант.
1) 0,02*2=0,04;
2) 0,05*6=0,3;
3) 0,003*10=0,03;
4) 0,012*7=0,084;
5) 1,003*3=3,009;
6) 2,1*4=8,4;
7) 5,0002*3=15,0006;
8) 0,003*15=0,045;
9) 0,009*1000=9.
IV. Қатені тап.
V. “Қас қағым сәт”-үтірін тап:
а) 1,83 × 10=1 8, 3; г) 91,065 × 100=9 1 0 6, 5;
ә) 12,085 × 100=1 2 0 8, 5; ғ) 2,1561 × 1000=2 1 5 6, 1;
б) 7,5492 × 1000=7 5 4 9, 2; д) 0,103 × 10=1,03;
в) 1,51 × 10= 1 5, 1; ж) 2,758 × 100=275,8;
з) 63,0457 × 1000=63045,7.
VI. Топтық жұмыс: “Кім жылдам”
І топ: (40-(3,16 × 10+1,838))+(2,6+3,7) × 5=40-33,438+31,5=38,062.
ІІтоп: (79-(28,31 × 4-58,9))+(2,3+1,8) × 6=79-54,34+24,6=49,26.
ІІІтоп: (83-(17,27×10-99,3))+(18,07-6,03)× 2=83-73,4+24,08=33,68.
VII.Кітаппен жұмыс:
№1052: 2;3;5-лері
1) 41,03;
2) 378,6;
3) 8,53.
VIII. Топтық жұмыс: Мәселе есептер.
І топ: Меншікті жылдамдығы 19,5 км/сағ моторлы қайық ағыс жылдамдығы 2,8км/сағ өзенде ағыспен 2 сағ, ағысқа қарсы 3 сағ жүзді. Моторлы қайық барлығы қанша қашықтыұты жүзіп өтті?
S=2(19,5+2,8)+3(19,5-2,8)=2*22,3+3*16,7=44,6+50,1=94,7км
Ж: 94,7 км
ІІ топ: Жолаушылар поезында 15 вагон бар. Оның 0,6-сы купелі вагондар, қалғандары плацкарт вагондар. Жолаушылар поезында неше плацкарт вагон бар?
15*0,6=9 - купелі вагондар
15-9=6 - плацкарт вагондар
Ж: 6 вагон
ІІІ топ: «Ту-134» ұшағы 900 км/сағ жылдамдықпен, ал 0,4 сағ 850 км/сағ жылдамдықпен ұшты. Ол барлығы қанша қашықтықты ұшты?
S=1,5*900+0,4*850=1350+340=1690км. Ж: 1690 км.
IX. «Арифметика кілті» кітабының авторы кім?
К. Л. Ә.
И. А. Ш.
11,46 34,6 34,65 73,6 106,26 167,52
Ә Л К А Ш И
Ўнли касрлар ва ўнли касрларга амаллар бажариш тўғрисида ўртаосиёлик олим Әл-Каши ўзининг “Арифметика кілті ” (1437 йил) номли китобида ёзди. Әл-Каши ўнли касрларни кўпайтириш билан бўлиш амалларини ўйлаб топди. Шунинг учун у ҳисоблашда ўнли касрни энг биринчи фойдаланган олимлар қаторида тарихда қолди. Әл-Каши ўнли касрларни ёзишда вергулни фойдаланмаган, бироқ у вергулнинг ўрнига фақат тўғри чизиқ қўйган. Ўнли касрни бутун қисмини каср қисмидан вергул билан ажратишни шотландиялик математик Дж. Непер (1550-1617) ва немис астрономиги И . Кеплер (1571-1630) киритган .
Х. “Кім тапқыр?”
ХІ. Сабақтың қорытындысы. Бағалау
ХІІ. Үй жұмысы: №1052(1;4;6), №1053(жұптары).
